OKRA Trefpunt Peulis – rolmodel community building

 

Kwetsbare en vereenzamende senioren behoeden voor isolement. Sociale, fysieke en mentale problemen vóórblijven. Frequent sociaal contact blijft het beste preventiemiddel. Trefpunt Peulis is een mooi voorbeeld: alle verenigingen en instellingen van een lokale gemeenschap worden betrokken bij de ouderenwerking, met de steun van gemeentelijke politiek en OCMW.

Griet Malfroid is als projectcoördinator bij de seniorenorganisatie OKRA nauw betrokken bij Peulis en zag hoe het model vruchten afwerpt. “Een gemeente moet niet per se alles willen organiseren voor senioren. Geef de mensen de kans om zelf de dingen in handen te nemen. Faciliteer, moedig aan en vooral: betuttel niet. In Peulis, een gehucht van de gemeente Putte, werkt die aanpak.”

Met welke problemen hadden de ouderen in Peulis precies te maken?

“De vijf kilometer naar het centrum van Putte is voor heel wat 75-plussers in het gehucht onoverbrugbaar. In het Lokaal Dienstencentrum of het OCMW raken ze niet meer. Er is maar één bus per uur,” zegt Griet Malfroid. “En heel wat bejaarden kruipen zelf niet meer achter het stuur. Dat leidt tot vereenzaming, maar paradoxaal genoeg ook minder ondersteuning door dienstverleners. Daarom pleitte de OKRA-afdeling in Peulis ervoor om de dienstverlening naar het gehucht te halen. Iemand van het Lokaal Dienstencentrum komt naar de maandelijkse maaltijden in Peulis.”

Een Lokaal Dienstencentrum dat activiteiten aanbiedt, doet dat niet beter dan lokale netwerken die veel beter de mensen kennen. De beste manier om actief burgerschap in te vullen

“Het OCMW engageerde zich om één keer per maand maaltijden te leveren en de Gildezaal werd opgesteld als ontmoetingsplek. Lokale actoren werden ingeschakeld in de ouderenwerking: er werd een stuurgroep Trefpunt Peulis gevormd met onder meer de apotheker, de directeur van de basisschool, de voorzitter van de voetbalclub en de Landelijke Gilde. Dit gaat over veel meer dan één keer per maand een friet-en-stoofvleesnamiddag met aansluitend kaarten en bingo. Het gaat over community building, getrokken door een lokale gemeenschap met ideeën.”

Lokale vermaatschappelijking van de ouderenzorg, what’s in a name … Local Mathieu Martens legt uit hoe je het aanpakt.

Een van de lokale trekkers van Zorgzaam Peulis is Mathieu Martens. Als voormalig directeur van het woonzorgcentrum en medevoorzitter van de Alzheimer Liga kent hij het belang van een sociaal netwerk voor senioren. “Ik werk mee aan OKRA Zorgrecht, dat mantelzorg een plaats geeft binnen OKRA. We willen daar echt rond sensibiliseren. Dankzij Trefpunt Peulis is er meer inclusie. Ouderen en kwetsbare medeburgers die vroeger afhaakten voor de activiteiten van het lokale dienstencentrum, zien we nu wel weer verschijnen op de maandelijkse eet- en spelnamiddag. Naast sport en spel – de klassieke ouderenactiviteiten – zien we nu ook aandacht voor kwetsbaarheid. Bijvoorbeeld met infosessies zoals over een waardig levenseinde, in samenwerking met LEIF. Met de basisschool van Peulis organiseren we in het voorjaar een toneelvoorstelling over dementie. Maar ook op het vlak van sport en recreatie levert Trefpunt Peulis iets op. Ouderen kunnen binnenkort wandelvoetbal spelen op het voetbalterrein. We werken concreet aan hun welzijn.”

Hoe wordt lokale community building nationaal of regionaal ondersteund?

“CERA is alvast overtuigd en steunt via het project Zilver aan Zet jaarlijks met 10.000 euro”, zegt Griet Malfroid. “Geld dat naar OKRA gaat, zij storten het bedrag meteen door aan Trefpunt Peulis, een feitelijke vereniging die zelf geen subsidies kan aanvragen. De Peulenaren konden er een elektrische trishaw mee kopen waarmee ouderen opgehaald en weer afgezet worden voor allerlei activiteiten.”

 Faciliteer, moedig aan en vooral: betuttel niet. In Peulis werkt die aanpak.

“Fietsen Zonder Leeftijd in de praktijk (Een initiatief van Mobiel 21, in samenwerking met Fietsberaad Vlaanderen. Mobiel 21 ondersteunt de opstart van Vlaamse initiatieven gebaseerd op Cycling without Age, wdh). Op belangrijke momenten zoals Allerheiligen halen we bejaarden op die naar de mis willen of een graf willen bezoeken. Nog een structurele verbetering van de levenskwaliteit voor heel wat mensen. Trefpunt Peulis vult daarmee de visie in van Buurtgerichte zorg van de Vlaamse Overheid. Als case study is Peulis erg waardevol.”

Kan Zorgzaam Peulis een rolmodel zijn voor de lokale politiek en andere middenveldorganisaties?

“46 mensen kwamen er laatst af op de ontmoetingsmiddag. Vroeger zagen we hier maar een 15-tal mensen opduiken”, zegt Griet Malfroid. “Het bewijs dat een gemeente niet alles zelf hoeft te organiseren. Een Lokaal Dienstencentrum dat activiteiten aanbiedt, doet dat niet beter dan lokale netwerken die veel beter de toestand en vooral: de mensen kennen. Dit is de beste manier om actief burgerschap in te vullen. De schepen van Sociale Zaken en de OCMW-voorzitter van Putte zijn alvast enthousiast. De aanpak in Peulis heeft alles om een rolmodel te worden voor andere gemeenten, verenigingen en organisaties.”