SocMut – Beeldbellen

 

De Socialistische Mutualiteiten (SocMut) creëerde een living lab – een proeftuin – voor zorginnovatie: het zorglabo. Nieuwe methodieken en technieken worden uitgetest in echte situaties. “We monitoren wat zo’n oplossing betekent voor iemand en diens omgeving: dienstverleners, zorgverleners, de buurt …” zegt Annelies Veys, SocMut-beleidsmedewerker op het departement gezondheid en welzijn en coördinator van het project. Een voorbeeld is Beeldbellen, waarmee je sociaal isolement kunt helpen doorbreken.

“Voor vereenzamende ouderen is Beeldbellen een laagdrempelige tool”, vervolgt Annelies Veys. “Zo kunnen regelmatig via een touchscreen praten met een vrijwilliger – hun online buddy. De frequentie is een afspraak tussen de vrijwilliger en de zorgvrager. Bij sommigen duurt een gesprek vijf minuten, bij anderen een uur, dat is erg afhankelijk van de context. Je moet als vrijwilliger het gesprek op gang kunnen houden. Dat ligt niet altijd voor de hand.”

“Buurtvrijwilligers verdienen ondersteuning door een inclusief beleid en minder administratie”

“Via Beeldbellen kan een vrijwilliger ook een oogje in het zeil te houden op het welzijn van de bejaarde. Eén vrijwilliger kan binnenkort verschillende mensen in een buurt ondersteunen en een match maken tussen ouderen onderling, zodat die ook zelf nieuwe contacten kunnen leggen. Daar zijn we nu nog niet. Beeldbellen ondersteunt de zorgbehoevende ook bij het regelen van mantelzorgtaken en maakt zorg op afstand praktischer via preventie, medicatiebegeleiding en opvolging van medische metingen.” Beeldbellen is opgestart in West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Het Lokaal Dienstencentrum in Brugge neemt deel aan het project in West-Vlaanderen. SocMut werkt ook samen met vzw’s zoals S-Plus en de zorgcentrale Z-plus.”

Waarom doet SocMut een beroep op vrijwilligers?

“Vrijwilligerswerking is een pijler van onze werking. Om medebuurtbewoners preventief te behoeden voor isolement, verwaarlozing of ziekte moeten we switchen van traditionele dienstverlening naar meer lokale betrokkenheid. Zorg willen we lokaal vermaatschappelijken door de buurt mee te nemen, vrijwilligers, de naaste omgeving. Met bijvoorbeeld het Full Buddy project detecteren we kwetsbare ouderen in bepaalde gemeenten aan wie we de mogelijkheid bieden om een vrijwilliger in te schakelen die langskomt en een aanspreekpunt wordt. Desnoods schakelen we toch een professionele medewerker in: we kunnen een full service aanbieden mét inbegrip van buurtzorg. Full Buddy kadert binnen het D-scope project, een samenwerking met IWT, HoGent, VUB, UA, KUL, Maastricht University.”

“Wij willen ouderen uit hun kwetsbare situatie halen en houden. Dankzij vrijwilligers kunnen we laagdrempelig werken en maatwerk leveren”

 “Stabiliseren of uitstellen van kwetsbaarheid bij ouderen is het hoofddoel. Mantelzorgers willen ook steun bij administratieve en organisatorische taken. Met Nettie doen we beroep op een regelapp die mantelzorgtaken makkelijk laat regelen door alle mantelzorgers. Er kan ook  een vrijwilliger ingeschakeld worden, zonder tussenkomst van een dienst.”

Waarom werkt SocMut met vrijwilligers en wat zijn de juiste randvoorwaarden om dat succesvol te doen?

“Onze vrijwilligers rekruteren we uit het ledenbestand van ons ziekenfonds, via vzw’s of via een vacature. Toch gaat het vaak om dezelfde mensen. Elders zijn ze vaak ook vrijwilliger. De vijver van sterke profielen wordt druk bevist. Vrijwilligers verdienen ondersteuning en een vaste contactpersoon die hen aanstuurt en peer-to-peercontacten stimuleert. Alleen zo zie je ze openbloeien, want dan kunnen er vriendschappen ontstaan. Daar moeten we meer mee uitpakken. Leeftijd speelt geen rol. Eén van onze vrijwilligers is zelfs ouder dan zijn zorgvragers.”

Hoe zit het met de omkadering en financiering van de SocMut-projecten?

“Beeldbellen wordt gesponsord door ING, Full Buddy door D-Scope via IWT-middelen. Voor Nettie hebben we een afspraak met de ontwikkelaar. Dit soort projecten financieel haalbaar houden, blijft dé uitdaging. Ook vrijwilligers kan je niet gratis ondersteunen. SocMut doet een beroep op projectsubsidies en partnerschappen.

“Zorg willen we lokaal vermaatschappelijken door de buurt mee te nemen, vrijwilligers, de naaste omgeving”

Een deel van ons publiek is heel kwetsbaar en beschikt soms zelfs niet over een computer of internet. Je vertrekt echt van nul. Wij willen die mensen uit hun kwetsbare situatie halen en houden. Dankzij vrijwilligers kunnen we laagdrempelig werken en maatwerk leveren. Een vrijwilliger heeft een andere benadering. Het zijn mensen die vertrouwder aanvoelen voor de zorgvrager omdat we expliciet vrijwilligers uit de buurt inschakelen. Die verdienen dan ook ondersteuning door een inclusief beleid en minder administratie. Mantelzorgers geven aan dat ze vooral problemen hebben met administratie en zorgcoördinatie. Administratieve vereenvoudiging en automatische rechtentoekenning om mantelzorgers te helpen, is dan weer een taak voor de overheid.”